Kindermishandeling
Alle kinderen hebben het recht om veilig op te groeien. Ouders en opvoeders moeten hiervoor zorgen. Maar soms weten zij uit onmacht of in moeilijke situaties niet hoe dat moet. Ouders willen hun kinderen meestal geen pijn doen of verkeerd met ze omgaan én toch gebeurt het. Dat noemen we kindermishandeling.
Als ouders hun kind pijn doen, door bijvoorbeeld te slaan of te schoppen. Of als een kind door opvoeders wordt gepest, uitgescholden, geslagen of seksueel misbruikt, dan is dat duidelijk kindermishandeling. Ook als een kind geen zorg, aandacht en liefde krijgt, is er sprake van kindermishandeling. Dat geldt ook als ouders of verzorgers zoveel problemen hebben dat ze hun kind(eren) niet zien staan (verwaarlozing). Of wanneer ze geweld tegen elkaar gebruiken.
Kindermishandeling komt op allerlei manieren voor
Fysieke (lichamelijke) mishandeling
Onder fysieke of lichamelijke mishandeling vallen alle vormen van fysiek geweld, zoals slaan, schoppen, bijten, knijpen, krabben, het toebrengen van brandwonden of laten vallen.
Fysieke (lichamelijke) verwaarlozing
Bij fysieke of lichamelijke verwaarlozing krijgt het kind niet de zorg en verzorging, waar het gezien de leeftijd behoefte aan en recht op heeft.
Het gaat dan bijvoorbeeld om te weinig, slechte of onregelmatige voeding geven, onvoldoende bescherming geven tegen kou en het onvoldoende bieden van veilige ontwikkelingsmogelijkheden. Ook het ontzeggen van noodzakelijke medische zorg is een vorm van verwaarlozing.
Emotionele/psychische mishandeling
Van psychische of emotionele mishandeling is sprake, wanneer opvoeders met hun houding en gedrag afwijzing en/of vijandigheid uitstralen naar hun kind. Opvoeders kunnen het kind regelmatig uitschelden, het kind vertellen dat het niet gewenst is of het kind opzettelijk bang maken. Psychische mishandeling kan ook bestaan uit nare uitspraken over het kind tegenover anderen, waar het kind zelf bij is. Het opsluiten en vastbinden van het kind valt ook onder psychische mishandeling.
Emotionele/psychische verwaarlozing
We spreken van psychische verwaarlozing als opvoeders langdurig tekort schieten in bijvoorbeeld het geven van positieve aandacht aan hun kind en onvoldoende ouderlijk gezag en structuur bieden in de opvoeding. De behoeften van het kind worden dan niet vervuld.
Seksueel misbruik
Als iemand seksuele handelingen tegen zijn zin moet ondergaan of moet uitvoeren spreken we over seksueel geweld. Het omvat ook grensoverschrijdend gedrag. De seksuele handelingen worden zonder toestemming, onder dwang, met (dreiging met) geweld verricht of afgedwongen in een situatie waarin het slachtoffer niet kan weigeren.
We spreken sowieso van seksueel misbruik als er seksuele handelingen plaatsvinden, terwijl er sprake is van ongelijkwaardigheid, bijvoorbeeld door verschil in leeftijd, macht, kracht en niveau. Of als er sprake is van een afhankelijkheidsrelatie met bijvoorbeeld ouders/verzorgers, docenten, trainers of hulpverleners.
Getuige van huiselijk geweld
Getuige zijn van huiselijk geweld raakt kinderen ook. Zij kunnen op allerlei manieren merken dat er sprake is van geweld tussen hun ouders. Zij zien of horen conflicten of worden geconfronteerd met de gevolgen ervan, bijvoorbeeld verwondingen bij een ouder of het moeten vluchten naar een veilige plek. Het kind is niet alleen getuige van geweld in het gezin, maar ook slachtoffer. Er is dan sprake van kindermishandeling.
De gevolgen zijn groot
Kindermishandeling kan blijvende psychische of lichamelijke schade veroorzaken.
Een kind kan denken dat het zijn of haar schuld is. Dat is natuurlijk nooit zo, ook niet als de ouders zeggen van wel. Een kind voelt zich machteloos of bang of schaamt zich. Dat kan ook voor de ouder of verzorger gelden. Omdat zij er zelf niet over durven te praten is het heel erg belangrijk dat mensen in de omgeving de mishandeling opmerken én er iets mee doen.
Als ouder zelf zorgen dat het geweld stopt, is soms moeilijk. Het is belangrijk dat het thuis weer veilig wordt en dat er hulp voor iedereen komt, want het geweld stopt niet vanzelf. Iemand moet de eerste stap zetten! Ben jij dat?
Dit kun je doen
Heb je te maken met kindermishandeling? Blijf er niet mee rondlopen.
Praat erover met iemand die je vertrouwt
Dit kun je als kind doen
Praten met iemand in jouw omgeving is een belangrijke eerste stap. Vaak zijn er meer mensen bereid je te helpen dan je zelf denkt. Als je het niet aandurft om met een volwassene te praten dan kun je misschien praten met iemand van jouw leeftijd. Een vriend, buurmeisje of klasgenoot die je vertrouwt. Wat jij het prettigst vindt. Als je eenmaal die eerste stap hebt gezet, zul je merken dat het best goed voelt om je hart te luchten. Daarna kun je misschien wel praten met een volwassene, bijvoorbeeld iemand op school, een buurvrouw of een oom of tante.
Behalve jouw verhaal vertellen aan deze persoon kun je ook vragen of hij of zij met je meegaat naar bijvoorbeeld een huisarts. Je mag ook altijd met Veilig Thuis (0800-2000) of de Kindertelefoon (0800-0432) bellen.
Dit kun je doen als opvoeder doen
Praten met iemand in jouw omgeving is een belangrijke eerste stap. Vaak zijn er meer mensen bereid je te helpen dan je zelf denkt. Een goede vriend, een familielid of een buurman of -vrouw die je vertrouwt. Wat jij het prettigst vindt. Als je eenmaal die eerste stap hebt gezet zul je merken dat het best goed voelt om je hart te luchten.
Behalve jouw verhaal vertellen aan deze persoon, kun je ook vragen of hij of zij met je meegaat naar bijvoorbeeld een huisarts. Of je kunt zelf naar goede hulp zoeken. Tips vind je bij Hulp zoeken en verder lezen.
Dit kun je doen als je je zorgen maakt over iemand anders
Als je je zorgen maakt om een kind of gezin, praat erover met iemand die je vertrouwt. Vaak ben je niet de enige die iets heeft gemerkt. Iemand anders kijkt misschien op een heel andere manier naar de situatie. Samen kun je bespreken wat je het beste kunt doen. En als je een professional bent, volg je de Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling.
Praat met de personen om wie het gaat
Praten met ouders of kinderen om wie jij je zorgen maakt is een grote stap. Je weet meestal niet precies wat er aan de hand is. En je wilt de ander niet kwetsen. Daarnaast kunnen kinderen of opvoeders zich misschien schamen en alles verborgen willen houden. Het kan ook voorkomen dat zorgen niet terecht zijn. Toch is het beter om daar achter te komen. Als er wel sprake is van kindermishandeling, kun je samen bespreken hoe je hier iets aan kunt doen.
Neem contact op met Veilig Thuis
Veilig Thuis is er voor iedereen die direct of indirect te maken heeft met huiselijk geweld en kindermishandeling.
Als je belt met Veilig Thuis krijg je een medewerker aan de telefoon die naar je verhaal luistert. Je kunt je zorgen delen en vragen stellen. De medewerker zet samen met jou alles op een rij, beantwoordt je vragen en geeft advies. Samen bedenken jullie wat er het beste kan gebeuren.
Als je belt voor advies hoef je niet te vertellen om wie het gaat. Ook kun je anoniem je verhaal doen en om advies vragen.
Soms is de situatie zo ernstig dat je een melding wilt of moet doen. Ook dan bespreek je je zorgen met de medewerker van Veilig Thuis. Veilig Thuis bekijkt met degene(n) om wie het gaat, wat er aan de hand is en wat er eventueel nodig is om het veilig te maken.
Twijfel je? Bel dan, eventueel anoniem, voor advies. Want anders gebeurt er niets!
Directe nood? Neem contact op met de politie
Bel in geval van nood altijd direct 112.