Kindermishandeling

Alle kinderen hebben recht op een veilige opvoed- en opgroeisituatie. Ouders en opvoeders moeten hiervoor zorgen. Maar soms weten zij uit onmacht of in moeilijke situaties niet hoe dat moet.

Als aandacht en een goede verzorging ontbreken of een kind door opvoeders wordt gepest, uitgescholden, geslagen of seksueel misbruikt, dan is dat kindermishandeling.

Kindermishandeling komt op allerlei manieren voor

Fysieke (lichamelijke) mishandeling

Onder fysieke of lichamelijke mishandeling vallen alle vormen van fysiek geweld, zoals slaan, schoppen, bijten, knijpen, krabben, het toebrengen van brandwonden of laten vallen.

Fysieke (lichamelijke) verwaarlozing

Bij fysieke of lichamelijke verwaarlozing krijgt het kind niet de zorg en verzorging, waar het gezien zijn leeftijd behoefte aan en recht op heeft. Het gaat dan bijvoorbeeld om te weinig, slechte of onregelmatige voeding geven, onvoldoende bescherming geven tegen kou en het onvoldoende bieden van veilige ontwikkelingsmogelijkheden. Ook het ontzeggen van noodzakelijke medische zorg is een vorm van verwaarlozing.

Emotionele/psychische mishandeling

Van psychische of emotionele mishandeling is sprake, wanneer opvoeders met hun houding en gedrag afwijzing en vijandigheid uitstralen naar het kind. Opvoeders kunnen het kind regelmatig uitschelden, het kind herhaaldelijk laten horen dat het niet gewenst is of het kind opzettelijk bang maken. Psychische mishandeling kan ook bestaan uit nare uitspraken over het kind tegenover anderen, waar het kind zelf bij is. Het opsluiten en vastbinden van het kind valt ook onder psychische mishandeling.

Emotionele/psychische verwaarlozing

Als opvoeders langdurig tekort schieten in bijvoorbeeld het geven van positieve aandacht aan het kind en er is onvoldoende ouderlijk gezag en structuur in de opvoeding, dan is er sprake van psychische verwaarlozing. De behoeften van het kind worden dan niet vervuld.

Seksueel misbruik

Als iemand seksuele handelingen tegen zijn zin heeft moeten ondergaan of heeft moeten uitvoeren spreek je over seksueel geweld. Het omvat ook grensoverschrijdend gedrag. De seksuele handelingen worden zonder toestemming, onder dwang, met (dreiging met) geweld verricht of afgedwongen in een situatie waarin het slachtoffer niet kan weigeren. Er is bijvoorbeeld sprake van ongelijkwaardigheid door verschil in leeftijd, macht, kracht en niveau. Of het wordt afgedwongen in een afhankelijkheidsrelatie met bijvoorbeeld ouders/verzorgers, docenten, trainers of hulpverleners.

Getuige van huiselijk geweld

Getuige zijn van huiselijk geweld raakt kinderen ook. Zij kunnen op allerlei manieren merken dat er sprake is van geweld tussen hun ouders. Zij zien of horen conflicten of worden geconfronteerd met de gevolgen ervan, bijvoorbeeld verwondingen bij een ouder of het moeten vluchten naar een veilige plek. Het kind is niet alleen getuige van geweld in het gezin, maar ook slachtoffer. Er is dan sprake van kindermishandeling.

De gevolgen zijn groot

Kindermishandeling kan blijvende psychische of lichamelijke schade veroorzaken. Als kind denk je misschien wel dat het jouw schuld is. Maar dat is nooit zo, ook niet als je ouders zeggen van wel. Je voelt je machteloos of bang, je schaamt je. Dat kan ook voor de ouder of verzorger gelden. Omdat je er zelf niet over durft te praten is het heel erg belangrijk dat mensen in je omgeving de mishandeling opmerken én er iets mee doen. Als ouder zelf zorgen dat het geweld stopt, is soms moeilijk. Het is belangrijk dat het thuis weer veilig wordt en dat er hulp voor iedereen komt, want het geweld stopt niet vanzelf. Iemand moet de eerste stap zetten! Ben jij dat?

Dit kun je doen

Heb je te maken met kindermishandeling? Blijf er niet mee rondlopen.

Praat erover met iemand die je vertrouwt

Dit kun je als kind doen

Praten met iemand in jouw omgeving is een belangrijke eerste stap. Vaak zijn er meer mensen bereid je te helpen dan je zelf denkt. Als je het niet aandurft om met een volwassene te praten dan kun je misschien praten met iemand van jouw leeftijd. Een vriend, buurmeisje of klasgenoot die je vertrouwt. Wat jij het prettigst vindt. Als je eenmaal die eerste stap hebt gezet, zul je merken dat het best goed voelt om je hart te luchten. Daarna kun je misschien wel praten met een volwassene, bijvoorbeeld iemand op school, een buurvrouw of een oom of tante.

Behalve jouw verhaal vertellen aan deze persoon kun je ook vragen of hij of zij met je meegaat naar bijvoorbeeld een huisarts. Je mag ook altijd met Veilig Thuis (0800-2000) of de Kindertelefoon (0800-0432) bellen.

Dit kun je doen als opvoeder doen

Praten met iemand in jouw omgeving is een belangrijke eerste stap. Vaak zijn er meer mensen bereid je te helpen dan je zelf denkt. Een goede vriend, een familielid of een buurman of -vrouw die je vertrouwt. Wat jij het prettigst vindt. Als je eenmaal die eerste stap hebt gezet zul je merken dat het best goed voelt om je hart te luchten.

Behalve jouw verhaal vertellen aan deze persoon, kun je ook vragen of hij of zij met je meegaat naar bijvoorbeeld een huisarts. Of je kunt zelf naar goede hulp zoeken. Tips vind je bij Hulp zoeken en verder lezen.

Dit kun je doen als je je zorgen maakt over iemand anders

Als je je zorgen maakt om een kind of zijn opvoeders, praat erover met iemand die je vertrouwt. Vaak ben je niet de enige die iets heeft gemerkt. Iemand anders kijkt misschien op een heel andere manier naar de situatie. Samen kun je bespreken wat je het beste kunt doen. En als je een professional bent, volg je de Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling.

Praat met de personen om wie het gaat

Praten met ouders of kinderen om wie jij je zorgen maakt is een grote stap. Je weet meestal niet precies wat er aan de hand is. En je wilt de ander niet kwetsen. Daarnaast kunnen kinderen of opvoeders zich misschien schamen en alles verborgen willen houden. Het kan ook voorkomen dat zorgen niet terecht zijn. Toch is het beter om daar achter te komen. Als er wel sprake is van kindermishandeling, kun je samen bespreken hoe je hier iets aan kunt doen.

Neem contact op met Veilig Thuis

Veilig Thuis is er voor iedereen die direct of indirect te maken heeft met huiselijk geweld en kindermishandeling.

Je kunt bellen voor advies en ondersteuning. Voor jezelf of voor een ander. Je krijgt een medewerker aan de lijn die goed naar je verhaal luistert. Deze medewerker beantwoordt vragen en geeft advies. De medewerker kijkt samen met jou of er professionele hulp nodig is en welke hulp dan het beste is. Als je wilt of als dat nodig is, kun je anoniem blijven.

Soms is het snel duidelijk welke problemen er zijn en welke hulp nodig is. In dat geval gaat Veilig Thuis deze hulp organiseren. Soms is er niet duidelijk wat er aan de hand is en  moet dat eerst uitgezocht worden. Dat doet Veilig Thuis zoveel mogelijk samen met de mensen om wie het gaat. Lukt dat niet? Dan kan Veilig Thuis ook onderzoek doen zonder dat de betrokkenen het daarmee eens zijn, als dat voor de veiligheid van kinderen of volwassenen nodig is.

Twijfel je? Bel dan, eventueel anoniem, voor advies. Want anders gebeurt er niets!

Directe nood? Neem contact op met de politie

Bel in geval van nood altijd direct 112.